4. Zmienne

W poprzednim rozdziale w konsoli przeglądarki wpisałyśmy proste działanie matematyczne 33 + 5. Jednak gdybyśmy tego samego równania chciały używać kilkakrotnie w różnych miejscach kodu, byłoby to bardzo niewygodne. Dlatego korzystamy ze zmiennych. Zmienna jest to nazwa zdefiniowana przez nas z określoną wartością. Zmienne pozwalają nam przechowywać fragmenty kodu, których potem możemy używać. W zmiennej można zapisać np. wynik równania, które przed chwilą przypomniałyśmy.

Jak zdefiniować taką zmienną?

var sum = 33 + 5;

var to instrukcja, która definiuje zmienną. sum to nazwa naszej zmiennej. 33 + 5 to działanie, którego wynik będzie wartością naszej zmiennej. Kiedy w konsoli wpiszemy var sum = 33 + 5; a następnie wpiszemy sum, konsola zwróci nam 38. Od tej chwili dla języka JavaScript sum to to samo co 38.

var

var pochodzi od angielskiego “variable” i oznacza zmienną. Każda definicja zmiennej składa się ze słówka var, za którym stoi nazwa danej zmiennej. Nazwy zmiennych mogą składać się z liter, cyfr i niektórych znaków specjalnych, zazwyczaj zaczynają się małą literą. Nazwy zmiennych powinny nam coś mówić. Tzn. nie nazywajmy zmiennych xyz, ale właśnie sum, wynik itp. Dzięki temu łatwiej będzie nam się odnaleźć w naszym kodzie.

To, że do zmiennej przypisałyśmy daną wartość, nie znaczy, że musi ona na zawsze już być jej równa. Mamy możliwość nadpisania tej zmiennej, czyli przypisania jej nowej wartości. Wystarczy wpisać np. sum = 99. Od tej chwili dla języka JavaScript sum będzie oznaczało to samo co 99. Kiedy nadpisujemy wartość zmiennej, nie zapisujemy var przy jej nazwie. var używamy tylko przy definiowaniu zmiennej, czyli przy zapisaniu jej po raz pierwszy. Później już posługujemy się samą nazwą zmiennej.

let i const®

Obecnie używa się również standardu ES6, który jest nowszym standardem języka JavaScript. Zgodnie z nim, zmienne możemy tworzyć przez użycie słowa let albo const.

Jeśli stworzymy zmienną przez let, możemy jej przypisywać wartość dowolną ilość razy, tzn. ją nadpisywać (tak jak var omówione wyżej). Wtedy możemy mieć taki kod:

let sum;
sum = 15;
sum = 20;

Z kolei, gdy stworzymy zmienną przez const, jest ona stała i nie możemy przypisać jej innej wartości, niż ta, którą przypisałyśmy na samym początku. Próba przypisania const nowej wartości sprawi, że zobaczymy błąd w konsoli.

const sum = 15;
sum = 20; // wyświetli błąd w konsoli z informacją TypeError: Assignment to constant variable.

Używanie let i const w kodzie jest bardzo przydatne, ponieważ możemy rozróżnić wartości, które mogą być nadpisane od tych, które muszą pozostać takie same przez cały kod. Załóżmy na przykład, że mamy jakiś przelicznik, który zawsze jest taki sam. Użyjemy do jego zdefiniowana const i dzięki temu jesteśmy pewne, że jego wartość nie zostanie nadpisana.

W związku z benefitami jakie dają nam różnice między let i const, dobrze jest je stosować w kodzie zamiast tworzenia wszystkich zmiennych z użyciem var.

Zadanie

Stwórz teraz w konsoli dwie zmienne z dowolnymi liczbami. Jedną przy użyciu let, drugą przy użyciu const. Spróbuj nadpisać obie wartości i zobacz, co wyświetli się w konsoli.